Banda eilanden

De Banda-eilanden (Indonesisch: Kepulauan Banda) vormen een groep van tien kleine vulkanische eilanden in de Bandazee en behoren tot de Indonesische eilandengroep de Molukken en de provincie Zuid-Molukken.
Het inwonertal bedraagt circa 15.000. De hoofdstad is Banda Neira, op het eiland met dezelfde naam.

Banda is niet altijd even goed bereikbaar. Wekelijks zijn er drie vluchten van en naar Ambon, vaak met kleine 12-persoons vliegtuigjes. De vluchten worden echter vaak op het laatste moment geannuleerd.
Van september tot midden december en februari tot eind april vaart er twee keer per week een fastboat van en naar Ambon. De tocht duurt ongeveer vier uur.
Dan zijn er nog de Pelni passagiersschepen die het jaar rond gemiddeld drie keer per twee weken tussen Ambon en Banda varen.

Bezienswaardigheden

De Banda Neira eilandtour doet u wandelend: U bezoekt het fort Belgica, het Hatta huis (Medeoprichter van de Republik Indonesia Mohammed Hatta is in de koloniale tijd door Nederland verbannen naar Banda. Hier heeft hij onder meer een schooltje gestart.), het Banda museum met vele relikwieën en afbeeldingen uit de VOC tijd en de oude kerk met kerkhofje

Banda Besar: Per longboat vaart u in een half uur naar het eiland Banda Besar. Hier vindt u Fort Hollandia, de grafsteen van Nona Lantsuese en de nootmuskaatplantage van de familie van den Broeke.

Gunung Api is het eiland met de vulkaan. Per longboat vaart u naar de zuidkant van dit vulkaaneiland om rond 05.30 uur de twee uur durende klim naar de top te maken. Op de top heeft u een prachtig uitzicht en kunt u genieten van de zonsopkomst.

Snorkelen en duiken: De Banda eilanden herbergen tientallen prachtige snorkel- en duiklocaties, met kleurrijk koraal en veel verschillende vissen. Een heerlijk dagje snorkelen en lekker uitrusten op een wit strandje is een absolute aanrader. Met verse vis van het vuurtje is de lunch niet te versmaden!

Rond oktober kunnen duikers grote scholen hamerhaaien tegenkomen bij Pulau Hatta. In die maand zijn er ook verschillende liveaboards die duikcruises tussen Ambon en Banda aanbieden.

Geschiedenis

Tot in het midden van de 18e eeuw waren de Banda-eilanden de enige bekende plaats in de wereld waar de specerijen nootmuskaat en foelie werden verbouwd. De Nederlanders veroverden de eilanden in de 17e eeuw om de productie van nootmuskaat en foelie in handen te krijgen. Op dat moment bracht nootmuskaat in Europa zeer veel geld op. Het was een onderdeel van kwakzalversmiddelen tegen de pest, en een monopolie was zeer lucratief.

De plaatselijke bevolking, werd in 1621 onder leiding van Jan Pieterszoon Coen door de Nederlanders uitgemoord, en vervangen door slaven uit Madagaskar en Indiërs. Fort Belgica op Banda Neira, één van de forten die door de VOC werden gebouwd, is het grootste Europese fort in Indonesië.

Nog een leuk weetje: Destijds bezat’ Nederland vrijwel de gehele Banda archipel. Alleen het eilandje Pulau Run behoorde toe aan Engeland. In 1667 ruilde Nederland het eiland met de Engelsen tegen de kolonie Nieuw Amsterdam, het huidige New York…

In 1999 braken er gewelddadige godsdiensttwisten uit, die het toerisme een gevoelige slag toebrachten. Eén van de laatste perkeniers op Banda was Wim van den Broeke, die woonde op het eiland Lonthor, ook wel bekend als Banda Besar. Zowel Prins Bernhard als oud-minister Pronk bezochten hem. De familie van den Broeke bezat vijf nootmuskaatplantages, waarvan Groot Waling op Lonthar de oudste is.Tijdens de godsdiensttwisten is een groot deel van de familie van den Broeke omgekomen.

Favoriete restaurant

Ongetwijfeld eet je de lekkerste tonijn bij Ibu Dila van het guesthouse Cilu Bintang Estate. De Tuna Rujak-style is om je vingers bij op te eten!

Pulau Hatta

Pulau Hatta, oftewel Hatta eiland, ligt op ruim een half uur varen vanaf Banda Neira. Een prachtig klein Bounty eilandje waar eigenlijk alleen duikers op af komen.

Duikinformatie Banda

Duikseizoen: de beste maanden om te duiken zijn van september tot begin december en van maart tot april, maar ook de maanden ertussen. De maanden oktober en november geven de beste kans om scholen hamerhaaien te spotten.

Op de Molukse eilanden zijn de seizoenen net andersom dan op de rest van van Indonesië, als ze hier het droge seizoen hebben, is het regenseizoen in in de rest van Indonesië.

Zicht: Meestal is het goed (20-30 m), in januari en februari iets minder.

Watertemperatuur: 25C - 29C
Duikniveau: duikplekken zijn beschikbaar voor beginnende tot gevorderde duikers.

Mandarin city

Vlak voor Hotel Maulana vind je een duikstek die we Mandarin City noemen, omdat het bijna onmogelijk is om de kleurrijke Mandarijn-vis te missen die hier leeft. Als je voor een zonsondergangduik gaat, is de kans groot dat je getuige wordt van hun dagelijkse paringsactiviteiten. In de omgeving van deze plek van de Mandarijnvis is de belangrijkste pier van Banda Neira. Het is begroeid met ascidians, sponzen en zachte koralen en herbergt juveniele vleermuisvissen, krokodillenvissen, een verscheidenheid aan verschillende schorpioenvissen, honderden pijpvissen, grote murenen, enzovoort. Er valt nog zoveel te ontdekken dat het altijd de moeite waard is om een tank te pakken en direct voor het duikcentrum in zee te springen.

Pulau Pisang

Pulau Pisang, het" Banana-eiland "ligt op slechts 20 minuten varen van Banda Neira en wordt omringd door gezonde en soortenrijke koraalriffen waar een groter aantal kleurrijke rifvissen zoals vlinder-, docters-, trekker -, papegaai- en maanvissen. De riffen worden ook beschouwd als onderdeel van Banda's top paaigebieden. De rifhellingen eindigen allemaal in een muur die daalt tot 25-50 m en bedekt is met Gorgonians, sponsen, anemonen, zweepkoralen, enzovoort. De duiken hier zijn meestal gematigde driftduiken met sterke stroming alleen op de meest noordelijke en zuidelijke punten van het eiland.

Banda Besar

Banda Besar biedt een aantal prachtige koraalduikplekken met harde koraalriffen die meestal eindigen in een met zachte koraal-, zeewaaier- en vatspons bedekte muur. Langs de zuidkust kunnen zich aggregaties van vissen zoals regenboogstekelmakrelen en rode tand trekkervissen voordoen. Napoleons komen ook vaak voor op de meeste duikplekken. Duikplekken die hier vermeld moeten worden zijn Karnopol, Tanjung Cengke, Batu Belanda en Pohon Miring. Afgezien van zijn prachtige muur en zijn grote grot die op een diepte van 10 meter kan worden ontdekt, staat Batu Belanda bekend om enkele adelaarsroggen die vaak "voorbij komen vliegen". Pohon miring, op het noordelijke puntje van Banda Besar maakt indruk met zijn pittoreske rotsstructuur, omdat hier een kleurrijke en grote doorzwemgang te vinden is. Pohon miring is ook een punt waar de stromingen van de zuidelijke en noordelijke kant van het eiland elkaar ontmoeten, wat veel vis aantrekt.
De lavastroom in het noorden van Gunung Api is waarschijnlijk een van Banda's meest buitengewone duikplekken. Nadat de vulkaan in 1988 uitbarstte, was het grind op de bodem van deze duikplaats bedekt met lava. Al snel begonnen koralen (meestal Acropora) op de koude lava te groeien en sindsdien vormen ze een enorm koraalrif met bijna 100% harde koraalbedekking. Waarom koralen zo snel konden groeien is nog steeds niet helemaal duidelijk, maar de oppervlaktestructuur van de lava lijkt een belangrijke rol te spelen. Deze duikstek laat heel goed zien hoe opvolging in een koraalrif kan plaatsvinden. Het is niet alleen interessant voor koraalexperts, maar is ook een must voor elke duiker die de Banda-eilanden bezoekt.

Batu Kapal

De duikplekken van Batu Kapal behoren tot onze persoonlijke favorieten. Batu Kapal is een rots die uit het water ten noorden van Pulau Pisang steekt. Onder het oppervlak zijn diepere rotsen en rotsblokken te vinden. De grootste van hen ligt ten westen van de hoofdrots. Het begint op 8 m en de piek kan gemakkelijk vanaf het oppervlak worden gezien. Het is verbonden met de volgende diepere rots noordwaarts. Beiden vormen een dal tussen hen in en beide dalen naar meer dan 50 meter. Grote gorgonen en vatsponzen groeien op de muren, huisvesten grote murenen en de grootste populatie van red tooth trigger-vissen die we ooit hebben gezien. De oostkant van Batu Kapal vormt een kanaal met enkele rotsen. De muur van het kanaal is kleurrijk en rijk aan vissen en ongewervelde soorten. Er zijn bijvoorbeeld al 4 verschillend gekleurde bladschorpioenvissen gevonden op de duikstek. De veiligheidsstopzone dicht bij de hoofdrots is ook een blikvanger, omdat de meeste van zijn rotsblokken bedekt zijn met feloranje zachte koralen.
In het algemeen valt Batu Kapal op vanwege het verbazingwekkende zicht dat vaak 40-50 m bereikt. Dit is ook de plek met een kans om grotere pelagische vissen te zien. Batu Kapal staat echter ook bekend om zijn sterk wisselende stromingen die het duiken op sommige momenten van de dag onmogelijk maken.
Nogal wat dingen maken van deze plek een van de beste duikstekken in Banda. Een steile helling bedekt met koraal, een rechte en ruime 15 meter lange zwemdoorgang vol met gorgonias die uitkomt naast een prachtige muur bedekt met zeewaaiers en enorme sponzen, een rotsachtig plateau vol kleine beestjes waar grote Napoleons en andere vissen graag spelen met de stroming en een geweldig goed zicht waardoor het een perfect pakket is voor duikers die van de stroming genieten.

Lava Flow

Deze bijzondere duik- en snorkellocatie ligt aan de noordkant van de vulkaan Pulau Hatta, op ongeveer 25 minuten varen vanaf Banda Neira.
De laatste uitbarsting van de vulkaan, in 1988, veroorzaakte een lavastroom tot in de zee. De temperatuur van het water is daardoor sterk gestegen, hetgeen grote invloed heeft op de onderwater flora en fauna.
In het ondiepe gedeelte floreert het koraal, iets dieper kun je Fusiiers, Parrotfish en zwarte Triggerfish spotten. In het diepe gedeelte, rond de 20-25 meter vind je Napoleon Wrasse, Batfish en met wat geluk de Mobula Rays...

Hatta island

25 km van Banda Neira. Skaru-atol, is de naam van een koraal, een paar honderd meter ten zuiden van het eiland, er zijn wat kolonies eenhoornvissen, fusiliers, vis en regenboogstekelmakrelen, witpunthaaien van bijna twee meter lang, napoleon-lipvis, hondentandtrekkervis en schildpadden.
Pulau Hatta staat bekend om zijn geweldige snorkelplekken, maar het is nog beter om te duiken. Voor het westkuststrand van Hatta opent zich een 5 m breed gat in het rif naar de open zee. Je kunt er doorheen duiken en dan merk je dat je terugkijkt op wat lijkt op een brug in het koraalrif. De brug is bedekt met zachte koralen van alle kleuren en eronder, grote Gorgonen, de thuisbasis van een paar Dwergzeepaardjes. Je kunt de duik voortzetten als een ontspannen driftduik langs de muur, een van de meest veelzijdige locaties van Banda op het gebied van rifvissen, garnalen, weekdieren en koralen. Ontmoetingen met zeeschildpadden komen ook vrij vaak voor in Hatta.
De andere duikplekken van Hatta zijn vergelijkbaar met de muur van de Hatta-brug. Vis en koraal diversiteit is overal geweldig, inclusief scholen barracuda's, vleermuisvissen, Napoleon wrasses en nog veel meer.
Karang Hatta is een rif gelegen ten zuidoosten van Pulau Hatta. De duiklocaties zijn de dichtstbijzijnde locaties voor de 6000 meter diepe Banda-greppel, waardoor duiken interessant is, omdat de kansen om grote pelagics te zien hier het beste zijn. Scholing van trevallies, barracuda's, tonijnen en zelfs kansen om grotere haaien te zien (hamerhaaien en grijze rifhaaien), evenals vele schildpadden rond deze onderwaterberg. Het rifoppervlak is jaren geleden kapot gemaakt door explosieven maar vertoont al goede tekenen van herstel.

Pulau Ai

Ai-eiland: noord- en zuidwestkust omgeven door een prachtige rifmuur, vol met grotten, ook de habitat voor vissen in havens. Net als Pulau Hatta biedt Ai enkele van de beste riffen van Banda. De noordelijke locaties van het eiland, bijvoorbeeld de duikstek Batu Payung (= Paraplu-rots), hebben een vrij steile muur met veel scheuren en uitsteeksels terwijl de zuidelijke rifgebieden afhellen naar de zandbodem op 40-50m. In het zuiden van Ai zijn af en toe hamerhaaien gespot, waardoor deze duikstek de naam "Hammerhead-point" kreeg. Napoleons en schildpadden zijn hier ook vaak te zien.

Karaka Island

Karaka Island of Crab Island ligt op korte afstand van Gunung Api. Het noordkuststrand is perfect voor een picknick. Pulau Keraka, ook bekend als Lighthouse, biedt een zeer interessante diversiteit aan zeeleven. Stromingen zijn hier zelden sterk, waardoor het een zeer makkelijke site is om te duiken en foto's te maken. De mix van rotswanden, koraalblokken op een zandbodem en een rijke riftop biedt een verbazingwekkende verscheidenheid aan kleine beestjes zoals snoepkrabben, naaktslakken, Ornate Buikbek-vissen, Bladschorpioen-vissen en nog veel meer, waardoor deze site de favoriet van een macrofotograaf is, voor zowel overdag als 's nachts duiken. En als het je lukt om je blik van de kleine beestjes af te wenden, zul je ook Giant Moray Eels, Great Barracuda's in het blauw zien zwemmen, Napoleon Wrasses, schildpadden en nog veel meer.

Pulau Rhun

Dankzij de afgelegen ligging bieden Rhun en het kleine eiland Nailaka uitstekende riffen en grote hoeveelheden vis. Nadat je onder water bent en hebt geluncht op de prachtige witte stranden van Nailaka, ben je zeker de 2 uur durende boottocht vergeten die je nodig hebt om er te komen.